بازخوانی وجدان اخلاقی از نگاه علامه جعفری
نویسندگان
چکیده مقاله:
یکی از محوریترین مباحثی که علامه جعفری در عمده آثار خود، تلویحاً و تصریحاً، به آن اشاره نموده، وجدان اخلاقی است. از منظر وی، مدلول مفهوم وجدان اخلاقی، شامل ندای درونی، قطبنمای وجود انسانی، رهنمونسازی بهسوی ایدئالها میباشد. ایشان در دفاع از وجود وجدان اخلاقی، به شمول این قوه بین تمامی انسانها صحه گذاشته است و فعالیت این قوه را مکمل فعالیت روش عقلانی میشمارد. در نظر علامه، کارکردهای وجدان اخلاقی میتواند شامل بروز عواملی چون، رشد شخصیت بشری، راهنمای مطمئن انسانی و مواردی از قبیل سرزنش و شکنجه شدن انسان باشد. تحقیقات ایشان در باب وجدان اخلاقی، کوششی بیبدیل است؛ اما با این همه، نظریه ایشان با انتقادهایی نیز مواجه است که از آن جمله میتوان به تأثیر قوانین اخلاقی ـ اجتماعی بر وجدان اخلاقی، مستقل دانستن قوه وجدان اخلاقی از سایر قوا، و وجود ایدئالهای مختلف در بین افراد و جوامع یاد کرد. علاوه بر این، علامه جعفری عمده اهتمام خویش را بر مفهوم وجدان اخلاقی معطوف کرده و از مصادیق وجدان اخلاقی کمتر سخن گفته است.
منابع مشابه
بررسی تطبیقی هرمنوتیک فلسفی از نگاه علامه جعفری و گادامر
بررسی نحوة رخداد و تحقق فهم، موضوع هرمنوتیک فلسفی است. در جهان غرب، هیدگر و گادامر از جمله اندیشمندانی هستند که در این زمینه، آرای ویژهای دارند. درمقابل، برخی فیلسوفان به مطالعة روش و فهم متون پرداختهاند و از شلایر ماخر گرفته تا هرش و ریکور، راهکارهایی برای فهم متن ارائه کردهاند. مباحث مربوط به روش فهم، هم در مباحث علم اصول و هم در بحثهای تفسیری مورد توجه اندیشمندان اسلامی قرار گرفته است، ...
متن کاملوجدان اخلاقی از دیدگاه ایمانوئل کانت وعلامه محمد تقی جعفری
یکی از مسائلی که در فلسفه همواره مطرح بوده است، مسئله وجدان اخلاقی است. در این زمینه اندیشمندان فراوانی به تفکر پرداخته اند؛ برای نمونه: کانت، علامه جعفری، روسو، فروید و .... با توجه به عنوان پژوهش که به دنبال مقایسه وجدان اخلاقی از دیدگاه علامه جعفری(ره) و ایمانوئل کانت است، محقق در این پژوهش به تفسیر هر دو دیدگاه پرداخته است. محقق در این زمینه، ضمن بیان مبانی نظری وجدان اخلاقی مبتنی بر دیدگاه...
15 صفحه اولبررسی تطبیقی هرمنوتیک فلسفی از نگاه علامه جعفری و گادامر
بررسی نحوة رخداد و تحقق فهم، موضوع هرمنوتیک فلسفی است. در جهان غرب، هیدگر و گادامر از جمله اندیشمندانی هستند که در این زمینه، آرای ویژه ای دارند. درمقابل، برخی فیلسوفان به مطالعة روش و فهم متون پرداخته اند و از شلایر ماخر گرفته تا هرش و ریکور، راهکارهایی برای فهم متن ارائه کرده اند. مباحث مربوط به روش فهم، هم در مباحث علم اصول و هم در بحث های تفسیری مورد توجه اندیشمندان اسلامی قرار گرفته است، ...
متن کاملنظام اخلاقی در اندیشه علامه جعفری(ره)
"حیات معقول" حیاتی است آگاهانه، که در آن شخصیت انسان با استفاده از اختیار، مسیر هدف های تکاملی را طی می کند و به هدف اعلای حیات می رسد. عقل در"حیات معقول" نظری و عملی است. حیات طبیعی فقط وسیله وصول به "حیات معقول" است. دراین نظریه ، اخلاق، آگاهی به بایستگی ها و شایستگی های سازنده انسان و تطبیق عمل و قول با آنها است، با تحریک وجدان کمال جو و با انگیزه عمل به وظیفه و نه با انگیزه سود و زیان شخصی....
15 صفحه اولفلسفه مضاف از دید علامه جعفری
در مقاله پیش رو با روش استنباطی و اجتهادی تلاش شده است با تحلیل منظومه فکری علامه جعفری در حوزه فلسفههای مضاف، بهویژه فلسفه علم، به برداشتی از ماهیت فلسفه مضاف از دید وی دست یافته شود. یافتههای مقاله را میتوان به این صورت خلاصه کرد: الف) برخی از مؤلفههای تشکیلدهنده فلسفه مضاف روئوس ثمانیه علوم است که در آثار پیشینیان وجود دارد؛ ب) بنمایههای فلسفه مضاف در اندیشه حکیمان پیشین وج...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 8 شماره 29
صفحات 99- 118
تاریخ انتشار 2015-10
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023